Ertesi Gün Hapı: Nasıl Kullanılır, Ne Zaman Alınmalıdır?

Ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişki sonrasında veya kullanılan korunma yönteminin başarısız olması halinde gebeliği önlemek amacıyla kullanılan acil kontraseptif yöntemlerden biridir. Ancak bu haplar doğum kontrol hapı yerine geçmez ve yalnızca acil durumlarda kullanılmalıdır. Bu makalede ertesi gün hapının ne olduğu, nasıl kullanıldığı, hangi zamanlarda etkili olduğu ve dikkat edilmesi gereken noktaları ele alıyoruz.

Ertesi Gün Hapı Nedir?

Ertesi gün hapı, yüksek dozda hormon içeren ve yumurtlamayı geciktirerek veya döllenmiş yumurtanın rahme tutunmasını engelleyerek gebeliği önleyen bir ilaçtır. Genellikle levonorgestrel veya ulipristal asetat etken maddeleri içerir.

Ne Zaman Kullanılmalıdır?

• Korunmasız cinsel ilişki sonrası,
• Kondomun yırtılması veya kayması durumunda,
• Doğum kontrol hapı unutulduğunda,
• Spiral kayması veya hatalı kullanımında.

En yüksek etkinlik için hapın ilk 24 saat içinde alınması önerilir. Ancak ilacın türüne bağlı olarak 72 saate kadar (bazı haplarda 120 saate kadar) etki gösterebilir.

Nasıl Kullanılır?

Ertesi gün hapı, tek doz veya iki doz şeklinde alınabilir. İlacın kutusunda yer alan prospektüs dikkatlice okunmalı ve doktor veya eczacının önerisine uyulmalıdır.

• Tek Doz Haplar: Tek seferde bir tablet alınır.
• Çift Doz Haplar: İlk doz alındıktan 12 saat sonra ikinci doz alınır.

Etkisi ve Başarı Oranı

Ertesi gün hapının başarısı, ne kadar erken alındığına bağlıdır:

• İlk 24 saatte alınırsa %95’e kadar etkilidir.
• 24–48 saat arasında alınırsa %85 etkilidir.
• 48–72 saat arasında alındığında %58–60 etkilidir.

Not: Ertesi gün hapı mevcut gebeliği sonlandırmaz, sadece gebelik oluşumunu önler.

Yan Etkileri

Her ilaç gibi ertesi gün hapının da bazı yan etkileri olabilir:

• Bulantı, kusma,
• Baş dönmesi, baş ağrısı,
• Adet düzensizlikleri,
• Meme hassasiyeti,
• Yorgunluk.

Eğer hap alındıktan sonraki 2 saat içinde kusma olursa, etkili olmayabilir ve tekrar alınması gerekebilir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Ertesi gün hapı, düzenli doğum kontrol yöntemi değildir; yalnızca acil durumlarda kullanılmalıdır.
• Birden fazla kez kullanılması hormon dengesini bozabilir.
• Cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlamaz.
• Adet gecikmesi olursa gebelik testi yapılmalıdır.

Ertesi gün hapı, doğru zamanda ve doğru şekilde kullanıldığında etkili bir acil korunma yöntemidir. Ancak sık kullanımı önerilmez ve düzenli doğum kontrol yöntemlerinin yerine geçmez. Doğum kontrol yöntemleri hakkında en doğru bilgiyi almak için mutlaka bir kadın doğum uzmanına başvurulmalıdır.