Adet Sancısı (Dismenore) Nedir?

Adet sancısı veya tıbbi terimiyle dismenore, menstruasyon döneminde rahim kasılmalarına bağlı olarak alt karın bölgesinde hissedilen kramp tarzı ağrılardır. Bu ağrılar hafif olabileceği gibi, günlük yaşamı etkileyecek kadar şiddetli de seyredebilir. Dismenore, birincil (primer) ve ikincil (sekonder) olmak üzere ikiye ayrılır. Primer dismenorede altta yatan patolojik bir neden yokken, sekonder dismenore endometriozis, miyom veya pelvik inflamatuar hastalık gibi yapısal bozukluklarla ilişkilidir.

Adet Sancısı Neden Olur?

Adet sancılarının temel nedeni, rahim iç duvarını dökmek için rahmin prostaglandin adı verilen kimyasal maddeler salgılayarak kasılmasıdır. Prostaglandin seviyelerinin yüksek olması, şiddetli kasılmalara ve dolayısıyla daha fazla ağrıya neden olur. Sekonder dismenore nedenleri ise şunlardır:

Endometriozis: Rahim iç dokusunun rahim dışında büyümesi,

Adenomyozis: Endometrial dokunun rahim kas tabakası içine yerleşmesi,

Miyomlar: Rahimde iyi huylu kas tümörleri,

Pelvik İnflamatuar Hastalık (PID): Üreme organlarının enfeksiyonu,

Rahim Polipleri: Endometrial dokuda oluşan iyi huylu çıkıntılar,

Servikal Darlık: Serviks kanalının normalden dar olması.

Adet Sancısı Kimlerde Daha Sık Görülür?

Ergenlik dönemindeki genç kızlarda,

Ailesinde dismenore öyküsü olan bireylerde,

Sigara kullanan kadınlarda,

Düzensiz veya aşırı kanaması olanlarda,

Endometriozis veya miyom tanısı almış olanlarda,

Stres seviyesi yüksek olan kişilerde,

Beslenme bozukluğu veya magnezyum, omega-3 gibi nutrient eksiklikleri olanlarda.

Adet Sancısına Ne İyi Gelir? – Etkili Yöntemler ve Öneriler

1. Ilık Uygulama

Karın bölgesine uygulanan sıcak su torbası veya ısıtıcı pedler, rahim kaslarını gevşeterek ağrıyı azaltır. Kan akışını artırarak spazmı hafifletir.

2. Farmakolojik Tedaviler

NSAİİ’ler (Nonsteroid Anti-inflamatuar İlaçlar): İbuprofen, naproksen gibi prostaglandin sentezini engelleyen ağrı kesiciler etkilidir.

Antispazmodikler: Mebeverin gibi kas gevşeticiler rahim spazmını azaltır.

Hormonal Doğum Kontrol Yöntemleri: Doğum kontrol hapları veya RIA’lar yumurtlamayı baskılayarak adet sancılarını hafifletebilir.

3. Bitkisel ve Doğal Destekler

Papatya, Adaçayı, Zencefil Çayı: Anti-inflamatuar ve yatıştırıcı etkileri vardır.

Magnezyum Takviyesi: Kas gevşetici özelliği ile ağrıyı azaltır.

Omega-3 Yağ Asitleri: Balık yağı veya keten tohumu gibi kaynaklar inflamasyonu azaltır.

4. Egzersiz ve Fiziksel Aktivite

Yürüyüş, yoga ve pilates gibi hafif egzersizler endorfin salgılanmasını artırarak ağrı eşiğini yükseltir.

5. Masaj ve Gevşeme Teknikleri

Alt karın bölgesine yapılan hafif masajlar ve nefes egzersizleri stresi azaltır ve kas gerginliğini hafifletir.

6. Beslenme Önerileri

Kafein, alkol ve aşırı tuz tüketiminden kaçınılmalı,

Lifli gıdalar, sebzeler ve antioksidan içeren besinler tercih edilmeli,

Bol su tüketimi önem taşır.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Aşağıdaki durumlarda mutlaka jinekoloğa danışılmalıdır:

Ağrı kesicilere yanıt alınamayan şiddetli ağrı,

Ağrının giderek artması veya yeni semptomlar eklenmesi,

Ağrıyla birlikte ateş, bulantı, kusma veya bayılma hissi,

Düzensiz kanama veya anormal akıntı.

Sonuç Adet sancıları pek çok kadının ortak sorunudur ve çoğunlukla basit önlemlerle yönetilebilir. Ancak şiddetli veya geçmeyen ağrılarda altta yatan patolojik nedenlerin araştırılması için hekim desteği alınması önemlidir. Yaşam tarzı değişiklikleri, ilaç tedavileri ve doğal yöntemlerle dismenore şikayetleri büyük ölçüde hafifletilebilir.